ปลูกพืชหมุนเวียน หลีกเลี่ยงโรคแแมลง ช่วยอนุรักษ์ดิน สร้างธาตุอาหารที่สมดุล

ปลูกพืชหมุนเวียน หลีกเลี่ยงโรคแแมลง ช่วยอนุรักษ์ดิน สร้างธาตุอาหารที่สมดุล

การปลูกพืชหมุนเวียน เป็นการไม่ปลูกพืชชนิดเดียวกันหรือตระกูลเดียวกัน ติดต่อกันบนพื้นที่เดิม ซึ่งการปลูกพืชหมุนเวียนจะช่วยหลีกเลี่ยงการระบาดของโรคและแมลง และเป็นประโยชน์ในการปรับปรุงดิน

หลักของการปลูกพืชหมุนเวียนมีเพื่ออนุรักษ์ดินและรักษา ธาตุอาหารในดินให้สมดุล พืชแต่ละชนิด กินอาหาร ต่างกันด้วย และสร้างธาตุอาหารที่ต่างกันด้วย หลายชนิดในพื้นดิน จะทำให้การใช้ธาตุอาหาร และการสร้างธาตุอาหารสมดุล การหมุนเวียนนี้ จะทำในลักษณะค่อยเป็นค่อยไปก็ได้

วิธีการที่จะทำ แบบค่อยเป็นค่อยไป จะง่ายที่สุดและเข้าใจได้ง่ายๆ ในระยะเริ่มต้น โดยมีหลักอยู่ว่า ให้แบ่งพื้นที่เป็นส่วนๆ เราจะมีพื้นที่เท่าไหร่ก็ตาม

– ถ้าจะเป็น 4 ส่วน เราก็จะกำหนดตัวพืช 4 ชนิด

– ถ้าเราต้องการปลูกพืช 5 ชนิด เราก็แบ่งพื้นที่เป็น 5 ส่วน

– ถ้าเราแบ่งพื้นที่เป็น 10 ส่วน แต่ใช้พืช 4 ชนิด เราก็จะหมุนเวียนปลูกพืช โดยแปลงที่ 1 กับแปลงที่ 6 ใช้พืชชนิดเดียวกัน

แปลงที่ 2 กับแปลงที่ 7 และแปลงที่ 3 กับแปลงที่ 8

ส่วนการปลูกรอบ 2 พืชที่เคยปลูกที่แปลงที่ 1 เราก็นำไปปลูกในแปลงที่ 2 ที่เคยปลูกในแปลงที่ 6 ก็ปลูกในแปลงที่ 7 เพราะฉะนั้น พืชหมุนเวียนได้ 5 ชุด

จังหวะของการทำกิจกรรมปลูกพืชในแต่ละแปลง จะไล่กันไปเรื่อยๆ จะเห็นได้ว่ามีมากแปลง ก็จะปลูกพืชได้มากชนิด ถ้ามีมากกว่า 5 แปลง พืชปิดท้าย ควรจะเป็นตระกูลถั่วสัก 2 รายการ นอกเสียจากว่า เราจะเลือกพืชผัก ตระกูลถั่ว ลงในรายการอื่นแล้ว

การให้น้ำพืชผัก

ขึ้นอยู่ว่าเราต้องการพืชผักตามกำหนดระยะเวลาหรือไม่ ถ้าเรารดน้ำ ก็จะได้ผลผลิตตามกำหนด เพราะพืชผัก แต่ละชนิด จะมีอายุเก็บกินได้ ถ้าเราต้องการตามกำหนด เราก็ต้องรดน้ำ การกำหนดพืชผัก จะต้องศึกษา ฤดูกาล อายุ ระยะเวลาให้ผลผลิต ของผักชนิดนั้นๆ ด้วย

อนึ่ง ผักแต่ละชนิด จะให้ธาตุอาหาร และผลิตธาตุอาหาร ต่างกัน ในรายละเอียด ดินที่จะสมบูรณ์ จะต้องมีธาตุอาหารหลัก และธาตุอาหารย่อย

การเลือกพืชผักลงดิน

จะต้องคำนึง ด้วยว่า พืชจะช่วยสร้างไนโตรเจน โปแตสเซียม ฟอสเฟต จะต้องมีเหล็ก มีสังกะสี หรือธาตุอาหารอื่นๆ อยู่ในดิน ธาตุอาหารเหล่านี้ มาจากพืชที่เราปลูกลงไป พืชเหล่านี้ จะสร้างธาตุอาหารเหล่านี้ ทิ้งไว้ในดิน การปลูกพืชชนิดเดียว

จึงเป็นการทำลายดิน และทำลายสมดุล ของสิ่งแวดล้อม เราทดลองทำได้ ที่ไหนก็ได้ ทำกันในวงเล็กๆ ก่อน เมื่อเห็นว่า มันได้ประโยชน์ เราก็ขยายเป็นวงใหญ่ ขยายพื้นที่ทำเท่าไหร่ก็ได้

ในพื้นดินต้องมีความชุ่มชื้นเพียงพอสำหรับพืชและถ้าต้องการผลผลิตตามกำหนดจะต้องมีปริมาณน้ำเพียงพอ สมัยนี้ ก็มีขาตั้งวางสายยางฉีดน้ำ แบบสปริงเกอร์ ซึ่งยกได้ จะยกไปตั้งที่ไหนก็ได้ เอาไปฉีดตรงไหนก็ได้

เพราะฉะนั้น สมัยนี้ ความสะดวก ในการจัดการน้ำ มีมากขึ้น และในฤดูฝน หรือบางฤดูกาล ก็ไม่ต้องให้น้ำเลย การจัดการกำหนด รูปแบบพื้นที่ จะช่วยลดปริมาณน้ำ และช่วยประหยัด พลังงานน้ำได้

ในพื้นที่ที่มีการปลูกพืชผักอย่างต่อเนื่อง พื้นดินมีความชุ่มชื้น และมีเศษซากพืชมาก จะมีสภาพที่เอื้ออำนวย ต่อการดำรงชีวิต และเจริญเติบโตของไส้เดือนฝอย ซึ่งจะทำลายระบบรากของผัก ที่เราปลูกก่อนทำความสะอาด

เมื่อจะเริ่มปลูกผักรอบ 2 จึงควรหว่านเมล็ดปอเทือง ซึ่งเป็นพืชตระกูลถั่ว ที่จะช่วยกำจัด ไส้เดือนฝอย ในดินของเรา ได้เป็นอย่างดี

การปลูกหมุนเวียนเป็นวิธีการเพาะปลูกที่สลับหมุนเวียนกันไปในปีหนึ่งๆ ไม่ปลูกพืชชนิดเดียวต่อเนื่องกันไป เช่น ปลูกพืชตระกูลถั่วสลับกับพืชไร่ การปลูกพืชหมุนเวียนเป็นการป้องกันดินมิให้เสื่อมสภาพไปโดยเร็ว

เพราะการปลูกพืชชนิดเดียวเป็นประจำ จะทำให้ดินสูญเสียแร่ธาตุบางอย่างไป และต้องใช้ปุ๋ยเคมีเพิ่มขึ้นๆ ทำให้ต้นทุนการผลิตสูง และยังทำให้ดินแห้งแข็ง

การอุ้มน้ำในดินลดลง การปลูกพืชหมุนเวียนโดยสลับกับพืชตระกูลถั่วจะช่วยฟื้นฟูดิน เพราะในรากของพืชตระกูลถั่วมีแบคทีเรียประเภท nitrogen-fixing bacteria อาศัยอยู่ ซึ่งสามารถเปลี่ยนก๊าซไนโตรเจนในอากาศให้เป็นปุ๋ยสำหรับพืชได้

นอกจากนั้น การปลูกพืชหมุนเวียนยังให้ประโยชน์ในด้านเศรษฐกิจด้วย คือทำให้ผลผลิตไม่ล้นตลาด และช่วยลดการใช้น้ำในฤดูแล้ง เช่น ปลูกพืชที่ใช้น้ำน้อยในฤดูแล้ง และปลูกพืชที่ต้องการน้ำมากในฤดูฝน

ขอขอบคุณข้อมูลและรูปภาพจาก : http://www.monmai.com/การปลูกพืชหมุนเวียน/, มติชนออนไลน์