ไอเดียเจ๋ง! ปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ แบบไร้ดิน ด้วยกระบอกไม้ไผ่

ไอเดียเจ๋ง! ปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ แบบไร้ดิน ด้วยกระบอกไม้ไผ่

ไฮโดรโปนิกส์ ( Hydroponics) คือ เป็นการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน นับเป็นวิธีการใหม่ในการปลูกพืช โดยเฉพาะการปลูกผักและพืชที่ใช้เป็นอาหาร เนื่องจากประหยัดพื้นที่ และไม่ปนเปื้อนกับสารเคมีต่างๆ ในดิน ทำให้ได้พืชผักที่สะอาดเป็นอาหาร

ปัจจุบันนี้ในเทคนิคการปลูกพืชแบบไร้ดินหลายแบบด้วยกันนักวิจัยด้านเมตาบอลิซึมของพืชได้ค้นพบว่าพืชจะดูดซึมสารอาหารมาเป็นไอออนในน้ำซึ่งมีโครงสร้างไม่ซับซ้อน ในสภาพตามธรรมชาตินั้น ดินจะทำหน้าที่เป็นแหล่งสารอาหาร แต่ดินเองนั้นไม่จำเป็นต่อการเติบโตของพืช เมื่อสารอาหารในดินละลายไปกับน้ำ รากของพืชก็จะสามารถดูดซึมสารอาหารนั้นได้

เมื่อใส่สารอาหารที่จำเป็นสำหรับพืชไว้ในแหล่งน้ำที่สร้างขึ้น ก็ไม่จำเป็นต้องใช้ดินเพื่อเป็นแหล่งอาหารของพืชอีกต่อไป พืชส่วนใหญ่จะเติบโตด้วยวิธีไฮโดรโปนิกส์ได้ แต่เติบโตได้ดีมากน้อยแตกต่างกัน การปลูกพืชไร้ดินนี้ทำได้ง่าย สะดวก และประหยัดพื้นที่ แต่ต้องมีอุปกรณ์ที่จำเป็น นั่นคือสารอาหารสำหรับพืชที่ละลายอยู่ในน้ำแล้ว

ปลูกผักโดยไม่ต้องใช้ดิน คือการปลูกผักด้วยระบบไฮโดรโปนิกส์แต่การปลูกผักด้วยไฮโดรโปนิกส์มีต้นทุนสูง จึงคิดหาวิธีปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอุปกรณ์

เปลี่ยนจากวัสดุอุปกรณ์พวก pvc ที่มีราคาแพงโดยการคิดค้นวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น ทดแทน เช่นกระบอกไม้ไผ่ ทำให้ต้นทุนการผลิตน้อยลง ประชาชนทั่วไปสามารถประดิษฐ์ใช้เองในครัวเรือนได้

“การปลูกผักด้วยระบบนี้มีรอบปลูกสั้นกว่าการปลูกด้วยดินสามารถปลูกผักเมืองหนาวได้ประหยัดน้ำกว่าการใช้ดินทำให้ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน และใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ อีกทั้งยังได้บริโภคผักปลอดจากสารพิษไร้สารเคมีอีกด้วย”

นางจรรตกร กล่าวสำหรับวัสดุที่เหลือใช้ที่นำมาผลิตสามารถหาได้ตามชุมชน เช่น วัสดุปลูกพวกเส้นใยทะลายปาล์มน้ำมันเพราะในพื้นที่ภาคใต้ของประเทศไทยมีโรงงานอุตสาหกรรมน้ำมันปาล์มหลายแห่งซึ่งมีของเสียจากกระบวนการบีบน้ำมันปาล์มพวกเส้นใยจากทะลายปาล์มเป็นจำนวนมาก

นอกจากจะนำไปทำปุ๋ยหมักและเพาะเห็ดแล้วยังสามารถทดแทนวัสดุปลูกพวก พีต มอส ขุยมะพร้าว เม็ดโฟม ได้เป็นอย่างดี และเพื่อใช้วัสดุอยู่ในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์

สำหรับต้นทุนการผลิตนั้นค่อนข้างต่ำและวัสดุที่นำมาผลิตสามารถหาได้ในชุมชนโดยใช้เงินลงทุนประมาณ 200-300 บาท ก็สามารถปลูกผักไว้รับประทานได้ในครอบครัว

การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน(ไฮโดรโพนิกส์) หมายถึงวิธีการปลูกพืชเพื่อให้พืชได้รับสารอาหารหรือสารละลายธาตุอาหารพืช ที่มีน้ำผสมกับแร่ธาตุที่ต้องการจากทางรากพืช โดยพืชที่ปลูกนั้นจะเป็นการปลูกลงวัสดุปลูกหรือโดยไม่ต้องมีวีสดุปลูกก็ได้

วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดินวัสดุที่จำเป็นสำหรับการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดินที่ใช้กันทั่้วไปได้แก่โรงเรือน ภาชนะและวัสดุที่ใช้ในการปลูก ปุ๋ยหรือธาตุอาหารพืชน้ำ ปั๊มน้ำ ระบบไฟฟ้า เมล็ดพันธุ์ พืชหรือกล้าพืชที่จะใช้ปลูก ฟองน้ำ โฟม เครื่องมือวัดค่า EC เครื่องมือวัดค่า pH ของน้ำถาดเพาะเมล็ด ถ้วยปลูก

ในกรณีที่จะใช้ไม้ไผ่แทนวัสดุแนะนำให้ใช้ต้นไผ่ที่อายุแก่จัด เพื่อความยืดอายุการใช้งาน

ขั้นตอนการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดิน

1. จัดเตรียมชุดปลูกให้พร้อม โดยถาดปลูกจะเป็นระบบสำเร็จรูป ถอดประกอบได้ง่าย ให้ตั้งอยู่กลางแจ้งมีแสงแดด ประมาณวันละ 6-8 ชั่วโมง เช่น สนามหญ้าหน้าบ้าน หรือ ดาดฟ้า

2. จัดเรียงฟองน้ำในถาดเพาะ รดน้ำให้ชุ่มจากนั้นใส่เมล็ดพันธุ์ที่ต้องการในฟองน้ำ ใช้ผ้าคลุมปิดถาดเพาะหรือเก็บไว้ในที่มืด รดน้ำเช้าและเย็นรอจนเมล็ดพันธุ์งอก และพ้นฟองน้ำ(ประมาณ 2 วัน)

3. เปิดผ้าคลุมออกให้ต้นกล้าได้รับแสงแดด รดน้ำช่วงเช้าและช่วงเย็น ต่อไปอีก 5-7วัน จนต้นกล้ามีใบเลี้ยงคู่และรากงอกจากฟองน้ำ พร้อมสำหรับย้ายไปปลูก

4. ย้ายกล้าลงปลูก

ข้อดีของการใช้ไม้ไผ่แทนวัสดุการปลูก

1. เป็นการใช้วัสดุที่หาง่ายในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์

2.ลดต้นทุนในการจัดหาวัสดุการปลูก

3. ดูสวยงาม สามารถประดับสวนได้

ข้อเสีย

1. เมื่อใช้ไปนานๆจะเกิดรอยแตกถ้าใช้ในที่กลางแจ้ง

2. จะเกิดรา

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบ : มติชนออนไลน์, www.monmai.com