เจ๋งเลย! สอนทำปุ๋ยออร์แกนิกใช้เองแบบบ้าน ๆ By ลุงรีย์ แห่ง Uncleree Organic Farm

เจ๋งเลย! สอนทำปุ๋ยออร์แกนิกใช้เองแบบบ้าน ๆ By ลุงรีย์ แห่ง Uncleree Organic Farm

ทำปุ๋ยใช้เองแบบบ้าน ๆ (my home)
เจ้าของ : คุณชารีย์ Uncleree Farm
เรื่อง : อิสรา สอนสาสตร์
ภาพ : ณัฐวุฒิ เพ็งคำภู

เผลอแป๊บเดียวก็จะเข้าสู่ปีใหม่ซะแล้ว ตลอดหลายเดือนที่ผ่านมาดินที่บ้านของคุณอาจเสื่อมคุณภาพไปตามกาลเวลา ธาตุอาหารต่าง ๆ ที่อยู่ในดินคงร่อยหรอลงทุกที วันนี้ my home เอาสาระล้วน ๆ มาฝากทุกคน เป็นเรื่องการทำปุ๋ยใช้เองแบบบ้าน ๆ ใช้ได้ตั้งแต่แปลงต้นไม้ในสวนไปจนถึงแปลงผักในครัวเรือน

เรามีโอกาสได้พบกับคุณชารีย์ หรือลุงรีย์ แห่ง Uncleree Organic Farm คนรุ่นใหม่ไฟแรงที่หันมาสนใจวิธีการทำปุ๋ยใช้เองจากมูลไส้เดือน จนประสบความสำเร็จ และเป็นที่รู้จักของคนในวงการเกษตรยุคใหม่ในโลกโซเชียลเน็ตเวิร์กเป็นอย่างดี

มาดเท่ ๆ ของลุงรีย์กับแปลงผักตารางฟุต Square Footgarden เน้นปลูกผักในพื้นที่เล็ก โดยแบ่งเป็นช่อง ๆ เพื่อปลูกผักหลายชนิดรวมกัน

เราบุกไปถึงฟาร์มลุงรีย์ที่ตั้งอยู่ในย่านภาษีเจริญเพื่อให้เขาพาเราไปชมกระบวนการทำปุ๋ยใช้เองง่าย ๆ ในระยะเวลาอันสั้น บรรยากาศในฟาร์มช่วยให้เราอินกับการทำมากขึ้น โดยส่วนตัวแล้วชอบบรรยากาศแบบนี้มากซึ่งหาไม่ได้ง่าย ๆ ในเมืองศิวิไลซ์เช่นนี้ ลุงรีย์ย่อยข้อมูลให้เราเข้าใจได้ง่าย ๆ ว่ากันด้วยรายละเอียดของขั้นตอนกันเลยแล้วกัน ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ
1. การทำอาหารไส้เดือน

เศษผักที่ไร้ค่าตามบ้านหรือร้านอาหารต่าง ๆ สิ่งเหล่านี้เองคือแหล่งอาหารชั้นดีและใช้ต้นทุนน้อย ซึ่งผักที่นำมาใช้นั้นต้องดูก่อนว่าใช้ได้หรือไม่ได้อย่างไรบ้าง โดยส่วนใหญ่จะเน้นเศษผักที่มีเส้นใยย่อยง่าย เช่น ผักกาดขาว คะน้า กวางตุ้ง ผักกาดหอม หลีกเลี่ยงผักบางชนิด

เช่น ตะไคร้ เพราะมีเส้นใยหนา เมื่อนำมาใช้ไส้เดือนจะย่อยสลายได้ยาก เพราะไส้เดือนไม่มีฟันเคี้ยว แต่อาศัยวิธีการดูดแทน ใช้เวลาในการย่อยเศษซากเหล่านี้ประมาณ 1 เดือน

ส่วนกากที่ย่อยไม่หมดลุงรีย์บอกว่านำไปใช้คลุมดินตามโคนต้นไม้ได้ เป็นทั้งปุ๋ยและช่วยรักษาความชื้นให้หน้าดินอีกต่างหาก ผลไม้ที่ไม่ควรนำมาใช้เป็นอาหารไส้เดือน คือ มะนาว สับปะรด พริก เพราะมีความเป็นกรดหรือด่างที่มีผลต่อผิวและระบบย่อยของไส้เดือน

เศษผักที่หาได้ง่ายตามร้านอาหารทั่วไปกำลังจะถูกนำกลับมาใช้ในการผลิตปุ๋ยมูลไส้เดือน

2. บ้านของไส้เดือน

ขี้เลื้อย ขุยมะพร้าว เศษใบไม้ เปลือกถั่ว คือวัสดุพรางแสงชั้นดีของบ้านไส้เดือน แต่ฮิตที่สุดของมวลมหาประชาไส้เดือนนั่นคือ “มูลวัวนม” เพราะว่ามีคุณประโยชน์สองอย่างในหนึ่งเดียวทั้งพรางแสง แถมยังเป็นอาหารชั้นเลิศอีกต่างหาก

รูปแบบการเลี้ยงไส้เดือนทำได้หลายแบบ เช่น การเลี้ยงในกะละมัง วงปูน หรืออ่างปูนสี่เหลี่ยม ตามความเหมาะสมของขนาดสถานที่

วัสดุพรางแสง 70%

เศษผัก ผลไม้ 30%

รวมน้ำหนักให้ได้ประมาณ 5 กิโลกรัมต่อไส้เดือน จำนวน 500 ตัว หรือประมาณครึ่งกิโลกรัม ผลิตปุ๋ยมูลไส้เดือนได้ 4 กิโลกรัมต่อเดือน

การผลิตปุ๋ยจากมูลไส้เดือนธรรมดาซะที่ไหนกัน เพราะไส้เดือนกินจากข้างล่างและขับถ่ายจากข้างบน เอ๊ะ !! ยังไงกันล่ะ หลายคนทำหน้าสงสัย ซึ่งในทฤษฎีที่กล่าวมานี้คือในทุก ๆ วันที่ 15 หรือสัปดาห์ที่ 2 ลุงรีย์จะทำการกลับบ้านไส้เดือนโดย พลิกส่วนข้างล่างขึ้นข้างบนแล้วเอาส่วนบนลงข้างล่าง ทำแบบนี้ไปเรื่อย ๆ จนครบ 1 เดือน ก็ได้ปุ๋ยออร์แกนิกมาใช้กันฟรี ๆ แล้วล่ะครับ

ใครสนใจอยากทำปุ๋ยออร์แกนิกจากมูลไส้เดือนใช้เองที่บ้าน ลุงรีย์ยินดีให้คำแนะนำแบบล้วงลับตับแตกกันเลยทีเดียว และยังมีอุปกรณ์การทำปุ๋ยแบบครบเซตจำหน่ายให้กับคนที่ร้อนวิชาอยากทดลองทำเองที่บ้านด้วย หรือแวะเข้าไปดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ Facebook: Uncleree Farm

มาเริ่มขั้นตอนการทำปุ๋ยกันเลย

1. เริ่มต้นด้วยการทำบ้านไส้เดือนจากกะละมัง นำมาเจาะรูระบายน้ำแบบหยด

2. โรยแกลบขาวรองพื้นเพื่อป้องกันไม่ให้ไส้เดือนมุดลงมาที่ชั้นนี้ หากไม่มีใช้ขุยมะพร้าวแทนได้

3. ตามมาด้วยใส่เศษผักที่เตรียมไว้ หั่นให้เป็นชิ้นเล็กเพื่อให้ไส้เดือนย่อยได้หมดและหลงเหลือกากใยน้อยที่สุด

4. นำมูลวัวไปแช่น้ำก่อนนำมาใช้เพื่อคลายแก๊สที่สะสมอยู่ให้เบาบางลง เพราะแก๊สจะทำให้บ้านไส้เดือนร้อน

5. นำอาหารจากบ้านเก่ามาผสมอีกครั้งเพื่อสร้างความเคยชินให้กับบ้านใหม่ของไส้เดือน จากนั้นรดน้ำให้มีความชื้นพอประมาณ

6. แอฟริกัน ไนท์ครอเซอร์ ได้ทดลองแล้วว่ามีความสามารถในการย่อยสลายที่รวดเร็วและให้ปุ๋ยคุณภาพดี เป็นไส้เดือนสายพันธุ์หนึ่งที่ได้รับความนิยม

7. ขั้นตอนสุดท้ายคลุมด้วยมุ้งพรางแสงสีดำและช่วยป้องกันศัตรู นก หนู แมลงร้ายต่าง ๆ

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก : นิตยสาร my home ฉบับที่ 55 เดือนธันวาคม 2557, Kapook.com